TIẾP CẬN MỘT BỆNH NHÂN CÓ PROTEIN NƯỚC TIỂU NHƯ THẾ NÀO
___
Ths BSNT Nguyễn Huy Thông
CHIA SẺ MIỄN PHÍ ĐỌC LẠI KHI CẦN
___
HỌC NỘI KHOA
Khi tiếp cận một bệnh nhân có protein niệu, điều quan trọng đầu tiên là phân biệt giữa tình trạng tiểu đạm thoáng qua, lành tính và tiểu đạm dai dẳng, vốn có thể là dấu hiệu của bệnh thận tiềm ẩn.
🫙🫙🫙
1. Đánh giá ban đầu và loại trừ các nguyên nhân thoáng qua
Nhiều trường hợp tiểu đạm được phát hiện tình cờ là lành tính và sẽ tự hết sau 1-2 tuần khi nguyên nhân được giải quyết.
• Xác định các yếu tố khởi phát: Cần loại trừ các nguyên nhân có thể gây ra tiểu đạm thoáng qua, bao gồm:
◦ Sốt
◦ Vận động mạnh hoặc tập thể dục
◦ Stress
◦ Co giật
◦ Mất nước hoặc giảm thể tích tuần hoàn
◦ Các bệnh lý cấp tính như nhiễm trùng tiểu
🥒🥒🥒
• Tiểu đạm tư thế: Đây là một tình trạng lành tính, thường gặp ở bé trai tuổi vị thành niên. Đặc điểm là chỉ xuất hiện protein niệu khi bệnh nhân đứng (ban ngày) và không có protein trong nước tiểu khi nằm lâu (ví dụ, mẫu nước tiểu đầu tiên vào buổi sáng sau khi ngủ dậy).
Trong trường hợp của bé bị sốt, tình trạng tiểu đạm có thể là do sốt gây ra.
🌶️🌶️🌶️
2. Các bước tiếp cận chẩn đoán
🎯
Bước 1: Phân biệt "tiểu đạm đơn độc"
Nếu bệnh nhân chỉ có protein niệu mà không kèm theo các triệu chứng khác như tiểu máu, thiểu niệu, tăng huyết áp, hay phù, đây được gọi là tiểu đạm đơn độc.
Tình trạng này thường gợi ý một nguyên nhân lành tính.
🎯
Bước 2: Đo tỷ số Protein/Creatinin nước tiểu đầu ngày
Đối với trường hợp tiểu đạm đơn độc, xét nghiệm tiếp theo được khuyến nghị là đo tỷ số protein/creatinin trong mẫu nước tiểu đầu ngày.
• Nếu tỷ số này bình thường: Gợi ý nhiều đến tình trạng tiểu đạm lành tính (thoáng qua hoặc tư thế).
◦ Để phân biệt giữa hai loại này, có thể làm lại xét nghiệm tổng phân tích nước tiểu vào ban ngày. Nếu kết quả dương tính, đó là tiểu đạm tư thế. Nếu âm tính, đó là tiểu đạm thoáng qua.
◦ Đối với các trường hợp lành tính, hướng xử trí tiếp theo chỉ là theo dõi.
• Nếu tỷ số này tăng: Cần phải đánh giá sâu hơn để tìm các bệnh lý cầu thận hoặc nhu mô thận.
🎯
Bước 3: Đánh giá tiểu đạm dai dẳng
Khi tình trạng tiểu đạm kéo dài (ví dụ, xét nghiệm lặp lại sau 1-2 tuần vẫn dương tính) hoặc có các dấu hiệu nghi ngờ bệnh lý thận (tỷ số protein/creatinin niệu tăng), bệnh nhân cần được tầm soát kỹ hơn.
• Định lượng đạm niệu 24 giờ: Đây là xét nghiệm quan trọng để định lượng chính xác lượng protein mất qua nước tiểu. Các chỉ số trên que thử nước tiểu (ví dụ: 1+, 2+) chỉ mang tính chất bán định lượng và không chính xác bằng.
👇👇👇
• Dựa vào kết quả định lượng đạm niệu 24 giờ để định hướng:
◦ Đạm niệu > 3g/24 giờ: Đây là ngưỡng của hội chứng thận hư. Cần tiếp tục tìm kiếm các triệu chứng và nguyên nhân của hội chứng này.
◦ Đạm niệu < 3g/24 giờ (thường < 2g): Thường do các nguyên nhân gây viêm cầu thận. Các xét nghiệm cần làm thêm bao gồm soi cặn lắng nước tiểu, ASLO, siêu âm thận, ANA, C3, C4.
• Các xét nghiệm khác: Tùy trường hợp, có thể cần làm thêm các xét nghiệm máu như albumin, nồng độ bổ thể, và cân nhắc sinh thiết thận.
CẦN NHỚ GÌ 🎪🎪🎪🎪🎪
Tiểu đạm thường là dấu hiệu cảnh báo sớm của nhiều bệnh lý thận. Do đó, nếu tình trạng tiểu đạm kéo dài hơn 2 tuần, bệnh nhân nên đi khám chuyên khoa Thận để được chẩn đoán và điều trị sớm. Can thiệp sớm giúp bảo tồn chức năng thận lâu dài.
#nguyenhuythong
#luyenthinoitru
#onthinoitru
#bacsinoitru
HỌC NỘI KHOA CÙNG BÁC SĨ THÔNG